Adaty kislota boýaglary, boýag gurluşynda kislotaly toparlary öz içine alýan suwda erän boýaglary aňladýar, olar adatça kislotaly şertlerde boýalýar.
Kislota boýaglaryna syn
1. Kislota boýaglarynyň taryhy:
1868-nji ýylda güýçli boýamak ukybyna eýe, ýöne çaltlygy pes bolan kislotaly boýag triarilmetan kislotasy boýagy peýda boldy.
1877-nji ýylda ýüň boýamak üçin ulanylýan ilkinji kislota boýag kislotasy gyzyl A sintez edildi we esasy gurluşy kesgitlenildi;
** 0 ýyldan soň, antrakinon gurluşy bolan kislota boýaglary oýlanyp tapyldy we olaryň hromatogrammalary has doly boldy;
Kislota boýaglarynyň ýüň, ýüpek, neýlon we beýleki süýümleri boýamakda giňden ulanylýan ýüzlerçe boýag görnüşi bar.
2. Kislota boýaglarynyň aýratynlyklary:
Kislota boýaglaryndaky kislotaly toparlarda köplenç sulfat kislotasy natriý duzlary (-SO3Na) görnüşindäki boýag molekulalarynda bar bolan sulfan kislotasy toparlary (-SO3H) agdyklyk edýär, käbir boýaglar karboksil turşusy natriý duzlary bilen kislotalydyr (-COONa) ).topary.
Suwuň oňat çözülişi, açyk reňki, doly hromatogrammasy, beýleki boýaglara garanyňda has ýönekeý molekulýar gurluşy, boýag molekulasynda uzyn birleşdirilen ulgamyň ýoklugy we boýagyň pes direktiwligi bilen häsiýetlendirilýär.
3. Kislota boýaglarynyň reaksiýa mehanizmi:
Kislota boýaglarynyň klassifikasiýasy
1. Boýag ene-atasynyň molekulýar gurluşyna görä klassifikasiýa:
Azos (60%, giň spektr) Antrakinonlar (20%, esasan gök we ýaşyl) Triarilmetanlar (10%, gyrmyzy, ýaşyl) Geterosikller (10%, gyzyl, ýaşyl) gyrmyzy)
2. Boýagyň pH boýunça klassifikasiýasy:
Güýçli kislota hammam kislotasynyň boýagy: boýamak üçin pH 2,5-4, ýagtylygyň çaltlygy, ýöne çygly çaltlygy, açyk reňki, gowy derejesi;Gowşak kislotaly hammam kislotasynyň boýagy: boýamak üçin pH 4-5, boýagyň molekulýar gurluşy Sulfon kislotasynyň toparlarynyň ortaça mukdary birneme pes, şonuň üçin suwuň erginligi birneme erbet, çygly bejerginiň tizligi güýçli kislota hammamyndan has gowudyr boýaglar we derejesi birneme erbetdir.Bitarap hammam kislotasynyň boýaglary: Boýagyň pH bahasy 6-7, boýagyň molekulýar gurluşynda sulfan kislotasy toparlarynyň paýy pes, boýagyň erginligi pes, derejesi pes, reňki ýeterlik däl, ýöne çyg çaltlygy ýokarydyr.
Kislota boýaglary bilen baglanyşykly adalgalar
1. Reňk berkligi:
Dokma önümleriniň reňki, boýamak we timarlamak ýa-da ulanmak we sarp etmek prosesinde dürli fiziki, himiki we biohimiki täsirlere garşydyr.2. Standart çuňluk:
Orta çuňlugy 1/1 standart çuňluk diýip kesgitleýän ykrar edilen çuňluk standartlary.Birmeňzeş çuňlugyň reňkleri psihologiki taýdan deňdir, şonuň üçin reňk tizligini şol bir esasda deňeşdirip bolar.Häzirki wagtda 2/1, 1/1, 1/3, 1/6, 1/12 we 1/25 jemi alty adaty çuňluga çenli ösdi.3. Boýag çuňlugy:
Boýag massasynyň süýüm massasyna (ýagny OMF) göterimi hökmünde görkezilen boýagyň konsentrasiýasy dürli kölegelere görä üýtgeýär.4. Reňkleme:
Belli bir bejergiden soň boýalan matanyň reňkiniň kölegesiniň üýtgemegi, çuňlugy ýa-da parlaklygy ýa-da bu üýtgeşmeleriň jemlenen netijesi.5. Dok:
Belli bir bejergiden soň, boýalan matanyň reňki goňşy asma matasyna geçirilýär we asma mata reňklenýär.6. Reňkini bahalandyrmak üçin çal nusga kartasy:
Reňk berkligi synagynda, boýalan obýektiň reňkiniň derejesini bahalandyrmak üçin ulanylýan adaty çal nusga kartoçkasyna, reňkleme nusgasy diýilýär.7. Boýagy bahalandyrmak üçin çal nusga kartasy:
Reňk berkligi synagynda, boýalan obýektiň asma matasyna reňk derejesini bahalandyrmak üçin ulanylýan adaty çal nusga kartoçkasyna, adatça boýag nusgasy diýilýär.8. Reňk çaltlygy derejesi:
Reňk berkligi synagyna, boýalan matalaryň reňkiniň derejesi we arka matalara reňk derejesi, dokma önümleriniň reňk berkligi aýratynlyklary bahalandyrylýar.Sekiz ýagtylygyň çaltlygyndan başga-da (AATCC standart ýagtylyk tizliginden başga) galanlary bäş derejeli ulgam, näçe ýokary bolsa, şonça-da çaltlyk.9. Astar mata:
Reňk berkligi synagynda, boýalan matanyň beýleki süýümlere boýag derejesine baha bermek üçin, reňklenmedik ak mata boýalan mata bilen bejerilýär.
Dördünjiden, kislota boýaglarynyň umumy reňk çaltlygy
1. Gün şöhlesine çaltlyk:
Lightagtylyga reňk çaltlygy, dokma reňkleriniň emeli ýagtylyga garşy durmak ukyby hökmünde hem bellidir, umumy gözleg standarty ISO105 B02;
2. hinguwmak üçin reňk çaltlygy (suwa çümdürmek):
Dokma reňkiniň ISO105 C01C03E01 we ş.m. ýaly dürli şertlerde ýuwulmagyna garşylygy ;;3. Süpürmek üçin reňk çaltlygy:
Dokma önümleriniň reňklere garşylygyny gury we çygly sürtülme tizligine bölmek mümkin.4. Hlor suwuna reňk berkligi:
Hlor howuzynyň çaltlygy diýlip hem atlandyrylýar, adatça howuzlarda hloryň konsentrasiýasyna öýkünmek arkaly ýerine ýetirilýär.Matanyň hlor reňkiniň derejesi, neýlon köýnek geýmek üçin amatly, kesgitlemek usuly ISO105 E03 (täsirli hlor düzümi 50ppm);5. Derleme reňk çaltlygy:
Dokma reňkiniň adam derine garşylygyny synag deriniň kislotasyna we aşgarlygyna görä kislota we aşgar deriniň tizligine bölmek mümkin.Kislota boýaglary bilen boýalan mata, adatça aşgar deriniň çaltlygy üçin barlanýar.
Iş wagty: Iýul-21-2022