Kationiki boýaglar poliakrilonitril süýümi boýamak üçin ýörite boýagdyr we üýtgedilen poliesteri (CDP) boýamak üçin hem ulanylyp bilner.Bu gün kationiki boýaglar baradaky esasy bilimleri paýlaşaryn.
Kationiki boýaglara syn
1. Taryh
Kationiki boýaglar öndürilen iň irki sintetiki boýaglardan biridir.ABŞ-da WHPerkin tarapyndan 1856-njy ýylda sintez edilen anilin gyrmyzy we soňraky kristal gyrmyzy we malahit ýaşyl hemmesi kationiki boýagdyr.Bu boýaglar ozal tanin we tartar bilen bejerilen belok süýümlerini we sellýuloza süýümlerini boýap bilýän esasy boýaglar diýlip atlandyrylýar.Olaryň açyk reňkleri bar, ýöne ýeňil däl, soň bolsa göni boýaglar we çukur boýaglary bilen ösdürilipdir.we kislota boýaglary.
Akril süýümleri 1950-nji ýyllarda senagat taýdan öndürilenden soň, poliakrilonitril süýümlerinde kationiki boýaglaryň diňe bir ýokary gönüden-göni we açyk reňkde bolman, eýsem belok süýümlerinden we sellýuloza süýümlerinden has ýokary reňk tizligine eýe bolandygy ýüze çykaryldy.adamlaryň gyzyklanmasyny oýarýar.Akril süýümleriň we beýleki sintetiki süýümleriň ulanylyşyna has uýgunlaşmak üçin polimetin gurluşy, azotyň ornuny tutýan polimetin gurluşy we pernalaktam gurluşy we ş.m. ýaly ýokary tizlikli köp sanly täze görnüş sintez edildi, kationiki boýaglar poliakrilonitril bolýar.Süýümi boýamak üçin esasy boýaglaryň synpy.
2. Aýratynlyklary:
Kationiki boýaglar erginde oňyn zarýadly reňkli ionlary döredýär we hlorid iony, asetat topary, fosfat topary, metil sulfat topary we ş.m. ýaly kislota anionlary bilen duz emele getirýär we şeýlelik bilen poliakrilonitril süýümlerini boýaýar.Hakyky boýagda belli bir reňk döretmek üçin köplenç birnäçe kationiki boýag ulanylýar.Şeýle-de bolsa, kationiki boýaglaryň garyşyk boýagy köplenç şol bir reňkli ýagtylyga deň boýamak kyn, netijede hereketli we gatlakly bolýar.Şonuň üçin kationiki boýaglary öndürmekde dürlüligi we mukdaryny giňeltmekden başga-da, boýag görnüşleriniň gabat gelmegine hem üns bermelidiris;Boýagyň öňüni almak üçin, ýokary derejeli görnüşleri ösdürmäge üns bermelidiris, şeýle hem kationiki boýaglaryň bug tizligini ýokarlandyrmaga üns bermelidiris.we ýeňil tizlik.
Ikinjiden, kationiki boýaglaryň klassifikasiýasy
Kationiki boýag molekulasyndaky pololyitel zarýadly topar belli bir derejede konýugasiýa ulgamy bilen baglanyşýar we soňra anion topary bilen duz emele getirýär.Pozitiw zarýadly toparyň konýugirlenen ulgamdaky ýagdaýyna görä, kationiki boýaglary iki kategoriýa bölmek bolar: izolirlenen we konýugirlenen.
1. Izolýasiýa kationiki boýaglar
Izolýasiýa kationiki boýag prekursory we pololyitel zarýadly topar izolýasiýa topary arkaly birleşdirilýär we polo positiveitel zarýad dargadyjy boýaglaryň molekulýar ujunda dördünji ammiak toparynyň girizilmegine meňzeş lokallaşdyrylýar.Aşakdaky formula bilen görkezilip bilner:
Oňyn zarýadlaryň konsentrasiýasy sebäpli süýümler bilen birleşmek aňsat, boýag göterimi we boýag derejesi birneme ýokary, ýöne derejesi pes.Adatça, kölege garaňky, süýümleriň siňdirilmegi pes we kölege ýeterlik derejede güýçli däl, ýöne ajaýyp ýylylyga garşylygy we ýeňil tizligi we ýokary tizligi bar.Köplenç orta we açyk reňkleri boýamakda ulanylýar.Adaty görnüşler:
2. Gurlan kationiki boýaglar
Konýugirlenen kationiki boýagyň pololyitel zarýadlanan topary boýagyň konýugasiýa ulgamyna gönüden-göni baglanýar we polo positiveitel zarýad bölünýär.Boýagyň bu görnüşiniň reňki örän açyk we süýümleriň siňdirilmegi ýokary, ýöne käbir görnüşleriniň ýagtylygyň çaltlygy we ýylylyga garşylygy pes.Ulanylýan görnüşleriň arasynda birleşdirilen görnüş 90% -den gowrakdyr.Konýugirlenen kationiki boýaglaryň köp görnüşi bar, esasanam triarilmetan, oksazin we polimetin gurluşlary.
3. Täze kationiki boýaglar
1. Migrasiýa kationiki boýaglar
Göçýän kationiki boýaglar diýilýän zat, has ýönekeý gurluşy, ownuk molekulýar agramy we molekulýar göwrümi, häzirki wagtda kationiki boýaglaryň uly kategoriýasyna öwrülen boýaglar toparyna degişlidir.Onuň artykmaçlyklary aşakdakylar:
Gowy göçüş we tekizleýiş aýratynlyklary bar we akril süýümlere saýlama mümkinçiligi ýok.Akril süýümleriniň dürli derejelerine ulanylyp, akril süýümleri birmeňzeş boýamak meselesini has gowy çözüp bolýar.Yza çekijiniň mukdary az (2-den 3% -den 0,1-den 0,5% -e çenli), hatda yza çekiji goşmazdan bir reňk boýamak hem bolýar, şonuň üçin ulanmak boýag çykdajylaryny azaldyp biler.Boýag işini ýönekeýleşdirip, boýamak wagtyny ep-esli gysgaldyp biler (asyl 45-den 90 minutdan 10-25 minuta çenli).
2. Üýtgetmek üçin kationiki boýaglar:
Üýtgedilen sintetiki süýümleri boýamak üçin uýgunlaşmak üçin bir topar kationiki boýag barlandy we sintez edildi.Aşakdaky gurluşlar üýtgedilen poliester süýümleri üçin amatlydyr.Sary esasan konýugirlenen metin boýaglary, gyzyl triazol esasly ýa-da tiazol esasly azo boýaglary we azo boýaglary izolýasiýa edýär, gök bolsa tiazol esasly azo boýaglar we azo boýaglardyr.Oksazin boýaglary.
3. Kationiki boýaglary dargatmak:
Üýtgedilen sintetiki süýümleri boýamak üçin uýgunlaşmak üçin bir topar kationiki boýag barlandy we sintez edildi.Aşakdaky gurluşlar üýtgedilen poliester süýümleri üçin amatlydyr.Sary esasan konýugirlenen metin boýaglary, gyzyl triazol esasly ýa-da tiazol esasly azo boýaglary we azo boýaglary izolýasiýa edýär, gök bolsa tiazol esasly azo boýaglar we azo boýaglardyr.Oksazin boýaglary.
4. Reaktiw kationiki boýaglar:
Reaktiw kationiki boýaglar kationiki boýaglaryň täze synpydyr.Reaktiw topar birleşdirilen ýa-da izolirlenen boýag molekulasyna girizilenden soň, bu görnüşdäki boýaga aýratyn aýratynlyklar berilýär, esasanam garylan süýümde, ol diňe bir açyk reňkini saklaman, eýsem dürli süýümleri boýap bilýär.
Dördünjiden, kationiki boýaglaryň häsiýetleri
1. Çözüw:
Boýagyň erginine täsir etmek üçin ýokarda kationiki boýag molekulasyndaky duz emele getirýän alkil we anion toparlary beýan edildi.Mundan başga-da, boýag gurşawynda anion surfaktantlar we anion boýaglar ýaly anion birleşmeler bar bolsa, olar kationiki boýaglar bilen birleşip, çökündiler emele getirer./ Ol / nitril, poliester / nitril we beýleki garylan matalary umumy kationiki boýaglar we kislotalar bilen bir hammamda boýap bolmaýar, boýaglary reaktiw we dargadýar, ýogsam ýagyş ýagýar.Şeýle problemalary çözmek üçin adatça ýagyşa garşy serişdeler goşulýar.
2. pH-e duýgurlyk:
Adatça, kationiki boýaglar pH 2,5 bilen 5.5 aralygynda durnuklydyr.PH bahasy pes bolanda, boýag molekulasyndaky amin topary protonlanýar we elektron bagyşlaýan topar, boýagyň reňkiniň üýtgemegine sebäp bolup, elektron çykaryjy topara öwrülýär;Boýagyň ýagmagy, reňklenmegi ýa-da solmagy ýüze çykýar.Mysal üçin, oksazin boýaglary akril süýümlere bolan ýakynlygyny ýitirýän we boýap bolmaýan aşgar gurşawda kationiki däl boýaglara öwrülýär.
3. Gabat gelmek:
Kationiki boýaglaryň akril süýümlere has uly ýakynlygy bar we süýümlerde göçüşiň pesligi, boýagy tekizlemegi kynlaşdyrýar.Dürli boýaglaryň bir süýüm üçin dürli ýakynlygy bar we süýümiň içindäki diffuziýa derejesi hem tapawutlanýar.Dürli dürli boýag derejesi bolan boýaglar birleşdirilende, boýag döwründe reňk üýtgemeleri we deň däl boýaglar bolup biler.Şuňa meňzeş nyrhlar bilen boýaglar garylanda, boýag wannasyndaky konsentrasiýa gatnaşygy esasan üýtgemez, önümiň reňki yzygiderli galar we boýag has birmeňzeş bolar.Bu boýag kombinasiýasynyň ýerine ýetirilişine boýaglaryň utgaşyklygy diýilýär.
Ulanyşyň amatlylygy üçin adamlar, adatça K bahasy hökmünde aňladylýan boýaglaryň laýyklygyny aňlatmak üçin san bahalaryny ulanýarlar.Sary we gök standart boýaglaryň bir toplumy ulanylýar, her toplum dürli boýag derejesi bolan bäş boýagdan durýar we bäş utgaşyklyk bahasy (1, 2, 3, 4, 5) we boýagyň utgaşyklyk bahasy bar. iň uly boýag derejesi bilen kiçi, boýagyň göçmegi we derejesi pes, boýag derejesi pes bolan boýagyň uly utgaşyklyk gymmaty bar we boýagyň göçmegi we derejesi has gowudyr.Synag edilmeli boýag we adaty boýag birin-birin boýalýar, soňra boýagyň täsirine baha beriljek bahanyň laýyklyk bahasyny kesgitlemek üçin baha berilýär.
Boýaglaryň utgaşyklyk bahasy bilen olaryň molekulýar gurluşlarynyň arasynda belli bir baglanyşyk bar.Gidrofob toparlary boýag molekulalaryna girizilýär, suwuň erginligi peselýär, boýagyň süýüme ýakynlygy ýokarlanýar, boýag tizligi ýokarlanýar, laýyklyk gymmaty peselýär, süýümdäki göçüş we dereje peselýär we reňk üpjünçiligi ýokarlanýar.Boýag molekulasyndaky käbir toparlar geometrik konfigurasiýa sebäpli steriki päsgelçilikleri döredýär, bu hem boýagyň süýümlere ýakynlygyny peseldýär we laýyklyk bahasyny ýokarlandyrýar.
4. Lighteňillik:
Boýaglaryň ýeňil tizligi onuň molekulýar gurluşy bilen baglanyşyklydyr.Konýugirlenen kationiki boýag molekulasyndaky kationiki topar birneme duýgur bölekdir.Lightagtylyk energiýasy bilen hereket edenden soň kationiki toparyň ýagdaýyndan aňsatlyk bilen işjeňleşdirilýär we soňra bütin hromofor ulgamyna geçirilýär we onuň ýok edilmegine we ýitmegine sebäp bolýar.Konýugirlenen triarilmetan Oksaziniň, polimetiniň we oksaziniň ýeňil tizligi gowy däl.Izolirlenen kationiki boýag molekulasyndaky kationiki topar, birleşdiriji topar tarapyndan birleşdirilen ulgamdan bölünýär.Lightagtylyk energiýasynyň täsiri astynda işjeňleşdirilen hem bolsa, energiýany gowy gorap saklamak üçin reňkiň birleşdirilen ulgamyna geçirmek aňsat däl.Lightagtylygyň tizligi, birleşdirilen görnüşden has gowudyr.
5. Giňeldilen okamak: Kationiki matalar
Kationiki mata, iki dürli poliester çig maldan dokalan, ýöne üýtgedilen poliester süýümini öz içine alýan 100% poliester matadyr.Bu üýtgedilen poliester süýümi we adaty poliester süýümi dürli boýaglar bilen reňklenýär we iki gezek boýalýar.Reňk, bir gezeklik poliester boýag, bir gezeklik kationiki boýag, köplenç kationiki ýüplügi egriji ugurda we adaty poliester ýüplügi dokma ugrunda ulanýar.Boýagda iki dürli boýag ulanylýar: poliester ýüplükler üçin adaty dargadyjy boýaglar we kationiki ýüplükler üçin kationiki boýaglar (kationiki boýaglar hem diýilýär).Dispasiýa kationiki boýaglar ulanylyp bilner), mata effekti iki reňkli täsir eder.
Iş wagty: Iýul-21-2022